16-9-2024: 

Kalveren worden tegenwoordig harder gevoerd dan bijvoorbeeld tien jaar geleden. Hogere opname van (kunst-)melk kan tot gevolg hebben dat minder krachtvoer wordt opgenomen. Goede opname van krachtvoer op het moment van spenen is echter van groot belang om de zogenaamde speendip zo goed mogelijk te voorkomen. Aan de ene kant omdat door een goede kalverkorrel de pensontwikkeling gestimuleerd wordt, anderzijds omdat voldoende opname van krachtvoer ervoor zorgt dat de energievoorziening van het kalf na het spenen gewaarborgd blijft. Hoe beter het spenen verloopt, hoe minder de kans is op diarree maar ook op luchtweginfecties rondom of na het spenen.

Bij kalveren die een intensief voedingsschema hebben gedurende de melkperiode zien we dat de groei na het spenen beter op peil blijft als de dieren geleidelijk worden gespeend ten opzichte van kalveren die abrupt worden gespeend. Op deze manier wordt de opname van brok namelijk geleidelijk verhoogd voordat kalveren daadwerkelijk gespeend worden. Ook tonen kalveren bij geleidelijk spenen minder stress (blèren) dan bij abrupt spenen.
Verder speelt de leeftijd van spenen een rol; de groei blijft na het spenen beter op peil bij kalveren die op 12 weken worden gespeend t.o.v. kalveren die op 8 weken worden gespeend, zelfs indien de kalveren onbeperkt toegang hebben tot kalverkorrel.

Het spenen zelf levert stress op voor het kalf; het is daarom belangrijk om ervoor te zorgen dat andere mogelijke stressfactoren niet op hetzelfde moment plaatsvinden. Dus laat de kalveren nadat ze gespeend zijn nog enige tijd in hun vertrouwde hok voordat ze verplaatst worden. Het is natuurlijk altijd belangrijk dat kalveren onbeperkt beschikking hebben tot vers drinkwater maar rondom het spenen is dit extra belangrijk. In periodes van bijvoorbeeld hittestress, waarbij de voeropname sowieso al geremd wordt, is het ook verstandig om te overwegen om het spenen enkele dagen uit te stellen totdat de temperaturen weer iets gematigder zijn.

Praktische tips:

• zorg dat de kalveren voor het spenen onbeperkt toegang hebben tot een goede kalverkorrel
• zorg dat kalveren altijd de beschikking hebben over vers drinkwater
• speen een kalf op zijn vroegst na verdubbeling van het geboortegewicht
• geleidelijk spenen heeft de voorkeur boven abrupt spenen, zeker bij een hoge melkgift
• combineer het spenen niet met andere activiteiten die stress opleveren zoals verplaatsen