27-10-2025: 

In september en oktober werd in de sectiezaal eikelvergiftiging gevonden bij schapen die hierop verdacht werden. De schapen waren afkomstig van verschillende bedrijven. Bij sectieonderzoek werden puntbloedingen op diverse organen, longoedemen, bleke en gezwollen nieren en dunne tot soms bloederige inhoud in het maagdarmkanaal gezien. Op celniveau zijn acute nierschade aan nierbuisjes (tubulonefrose), leverschade en bloedingen in het maagdarmkanaal aangetoond. Deze bevindingen passen bij een eikelvergiftiging. Hoewel niet altijd eikels in de pens werden aangetroffen, sluit dit de diagnose niet uit. Het typische beeld kan namelijk ook ontstaan nadat de eikels volledig verteerd zijn.

In augustus waarschuwde GD al voor een verhoogd risico op eikelvergiftging bij grazend vee. Door de aanhoudend hoge temperaturen vielen veel eikels en eikenbladeren voortijdig van de bomen. Hierdoor liepen dieren die in de buurt van eiken weiden een groter risico op vergiftiging. Daarnaast waren de omstandigheden voor de eikenboom optimaal voor massale eikelproductie. Zowel onrijpe groene als rijpe bruine eikels, evenals eikenblad, bevatten de giftige stof tannine, die ernstige schade kan veroorzaken aan bloedvaten, darmen en nieren van onder andere schapen, geiten, runderen en paarden.

De eerste symptomen zijn vaak subtiel, met traagheid, afzondering van de koppel en verminderde voeropname. In ernstigere gevallen kan versnelde ademhaling, bloederige neusuitvloeiing, buikpijn, bloederige diarree en zelfs sterfte optreden. Incidenteel leidt de opname van tannines tot beschadiging van slijmvliezen van de mondholte en het maagdarmkanaal. 

Omdat slechts ondersteunende behandeling mogelijk is, blijft preventie essentieel. Het vermijden van begrazing op (delen van) percelen met veel gevallen eikels of bladeren blijft de belangrijkste maatregel. Ook kan (sloot)water waarin zich veel eikels en eikenbladeren bevinden verhoogde tannine gehaltes bevatten.